Propolis, zwany również kitem pszczelim, to naturalna substancja zbierana przez pszczoły z pąków drzew i roślin. Ma on szerokie zastosowanie zarówno w medycynie naturalnej, jak i kosmetyce, dzięki swoim licznym właściwościom zdrowotnym. W tym artykule dowiesz się, na co pomaga propolis, jakie ma właściwości, jakie substancje i składniki odżywcze zawiera oraz jak go stosować.
Propolis, czyli kit pszczeli, to żywiczna substancja zbierana przez pszczoły z pąków drzew i przetwarzana w ulu. Pszczoły używają propolisu do uszczelniania uli i ochrony przed bakteriami oraz innymi patogenami. Kit pszczeli jest ceniony za swoje właściwości antybakteryjne, przeciwzapalne i immunomodulujące.
Czytaj więcej: Propolis - co to jest? Skład i zastosowanie
Propolis ma szerokie spektrum właściwości zdrowotnych, które czynią go cennym w medycynie naturalnej:
-
Antybiotyczne: Kit pszczeli działa przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo i przeciwgrzybiczo, co sprawia, że jest skuteczny w walce z różnymi infekcjami.
-
Przeciwzapalne: Redukuje stany zapalne i ból, co jest korzystne w leczeniu ran i stanów zapalnych skóry.
-
Immunostymulujące: Wzmacnia układ odpornościowy, zwiększając produkcję makrofagów i aktywność przeciwwirusową interferonu.
-
Przeciwutleniające: Chroni komórki przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki.
-
Regenerujące: Przyspiesza gojenie się ran i regenerację tkanek.
-
Miejscowo znieczulające: Działa znieczulająco na skórę i błony śluzowe.
Kit pszczeli zawiera wiele cennych składników odżywczych i biologicznie aktywnych substancji:
- Flawonoidy: Mają silne działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Działają antybiotycznie.
- Kwasy fenolowe i ich estry: Działają przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo.
- Olejki eteryczne: Mają właściwości antyseptyczne i poprawiają smak propolisu.
- Wosk pszczeli: Zmniejsza lepkość propolisu i ułatwia jego stosowanie.
- Pyłek kwiatowy: Źródło białka, witamin i minerałów.
- Enzymy i aminokwasy: Wspierają regenerację tkanek i funkcje odpornościowe.
Propolis można stosować na wiele różnych sposobów, w zależności od potrzeb i dolegliwości:
-
Wewnętrznie: Propolis można przyjmować w formie kapsułek, tabletek, ekstraktów lub nalewek. Zaleca się stosowanie go jako suplementu diety w celu wzmocnienia układu odpornościowego.
-
Zewnętrznie: Propolis w postaci maści, kremów lub płynów do przemywania ran może być stosowany na skórę w celu leczenia stanów zapalnych, ran, oparzeń i innych dolegliwości skórnych.
-
Inhalacje: W przypadku infekcji dróg oddechowych, propolis można stosować w formie inhalacji, co pomaga zwalczać bakterie i wirusy oraz łagodzi stany zapalne.
-
Płukanki: Płukanki z propolisem są skuteczne w leczeniu stanów zapalnych jamy ustnej i gardła, takich jak afty, zapalenie dziąseł czy angina.
Czytaj więcej: Nalewka z propolisu. Przepis, jak ją zrobić
Propolis jest szczególnie ceniony za swoje immunostymulujące właściwości. Badania wykazały, że propolis może zwiększać odporność organizmu poprzez:
- Zwiększenie liczby makrofagów: Pszczoły stosują propolis do zwiększania liczby makrofagów, które są kluczowe dla zwalczania infekcji.
- Wzrost aktywności interferonu: Interferon to białko, które pomaga w obronie organizmu przed wirusami.
- Aktywacja grasicy: Grasicą jest organem kluczowym dla układu odpornościowego, a propolis pomaga w jej aktywacji.
Badania naukowe potwierdzają skuteczność propolisu w wzmacnianiu odporności. Oto kilka przykładów:
- Wzrost odporności nieswoistej: Badania wykazały, że kit pszczeli zwiększa liczbę fagocytów i ich aktywność, co pomaga w zwalczaniu infekcji.
- Działanie przeciwwirusowe: W badaniach propolis znacząco obniżył śmiertelność wywołaną wirusem grupy, zwiększając przeżywalność.
- Przeciwgrzybicze działanie makrofagów: Kit zwiększa aktywność przeciwgrzybiczą makrofagów, co jest szczególnie ważne w leczeniu zakażeń grzybiczych.
Propolis działa immunostymulująco na kilka sposobów:
- Aktywacja komórek odpornościowych: Zwiększa aktywność makrofagów i innych komórek odpornościowych.
- Wzrost produkcji przeciwciał: Stymuluje organizm do produkcji odpowiednich przeciwciał w odpowiedzi na infekcje.
- Modulacja odpowiedzi immunologicznej: Kit pszczeli może zarówno wzmacniać, jak i hamować funkcje układu odpornościowego, co jest szczególnie ważne w przypadku nadmiernych reakcji zapalnych.
Wpis ma charakter informacyjny i nie stanowi porady medycznej. Literatura:
prof. dr hab. Bogdan Kędzia, mgr Elżbieta Hołderna-Kędzia, "Powstawanie, pozyskiwanie i skład chemiczny propolisu", Pasieka 4/2016,
prof. dr hab. Bogdan Kędzia, mgr Elżbieta Hołderna-Kędzia, "Właściwości biologiczne propolisu", Pasieka 5/2016,
Piątek Michał, "Propolis (kit pszczeli) - pochodzenie, sposoby jego pozyskiwania oraz zastosowanie", Porady Pasieczne Michała Piątka, Wydawnictwo Pasieka, 2016,
Martyna Walerowicz, "365 faktów o pszczołach", Wydawnictwo Pasieka, 2019,
mgr Elżbieta Hołderna-Kędzia, prof. dr hab. Bogdan Kędzia, "Immunostymulujące właściwości propolisu", Pasieka 2/2022.