Co to jest spadź? Z czego jest miód spadziowy?

Z czego jest miód spadziowy?

Pszczoły wytwarzają większość miodów z nektaru roślin. Wyjątkiem jest miód spadziowy. Miód spadziowy nie jest z nektaru. Jest ze spadzi!

Miód spadziowy jest wytwarzany przez pszczoły Apis mellifera ze słodkiej rosy, którą pokryte są drzewa rosnące w puszczy. Jest ona wydzielana przez mszyce, czerwce i inne owady odżywiające się sokiem roślin. W upalne czerwcowe i lipcowe dni pszczoły zbierają spadź z liści i przetwarzają ją na miód.

Miody nektarowe i spadziowe różnią się od siebie właściwościami. Miód spadziowy charakteryzuje się zwykle wyższymi wartościami związków o działaniu prozdrowotnym. Badania naukowe pokazują, że najzdrowsze miody pochodzą ze spadzi, a nie z nektaru.

Co to jest spadź?

Spadź to słodka rosa, którą pokryte są drzewa w głębi puszczy. Niektórzy nazywają ją sokiem drzewnym. Ta słodka substancja jest wydzielana przez mszyce, miodówki, czerwce i inne owady żywiące się sokiem roślin. Pszczoły lecą po krople spadzi, z której wytwarzają miód o wyjątkowych cechach.

Miód spadziowy może pochodzić zarówno ze spadzi iglastej, jak i liściastej. Spadź iglastą pszczoły zbierają głównie z jodeł, rzadziej: świerków, sosen i modrzewi. Spadź liściasta pochodzi z lip, topoli i brzóz, rzadziej: klonu, dębu, jaworu, robinii akacjowej, wierzby, buku, leszczyny, głogu, śliwy i czereśni.

Czym się różni miód spadziowy od zwykłego (nektarowego)?

Miód spadziowy pochodzi z innego pożytku, niż miód nektarowy. Pszczoły najczęściej zbierają nektar roślin i to z niego wytwarzają miód. Taki miód nazywamy miodem nektarowym. Czasami jednak pszczoły lecą po spadź, czyli słodki sok, którym są pokryte drzewa w lesie. Miód, które pszczoły wytwarzają ze spadzi, nazywamy miodem spadziowym.

Miód ze spadzi jest wysoko ceniony, zarówno ze względu na szlachetny smak, jak i szczególne właściwości prozdrowotne. Jest bardziej gęsty i lepki, niż miody nektarowe. Czuć w nim nuty smakowe żywicy lub orzechów. Ma ciemną barwę, z zielonkawym odcieniem, i słaby, lekko korzenny zapach.

Rodzaje miodu ze względu na surowiec, z którego pochodzą

Jakie są rodzaje miodu? Najbardziej podstawowa klasyfikacja miodów polega na podziale według surowca, z którego pochodzą. Miody dzielimy na:

• nektarowe (kwiatowe) - pochodzą z nektaru roślin. W Polsce jest ich najwięcej. To je mamy na myśli, mówiąc o “zwykłym miodzie”. Bardzo różnorodne, zarówno pod względem barwy, smaku, właściwości i konsystencji. Ich cechy zależą od pożytku roślinnego, z jakiego zostały zebrane. Są to m.in. miód lipowy, miód wielokwiatowy, miód akacjowy, miód rzepakowy, miód gryczany…
• spadziowe - pochodzą ze spadzi (z drzew iglastych lub liściastych). Wysoko cenione, o wyróżniającym charakterze.
• mieszane (nektarowo-spadziowe) - pochodzą zarówno z nektaru, jak i ze spadzi. Jest to m.in. miód leśny.

Czy miód spadziowy jest najzdrowszy?

Znamy badania naukowe, które wykazują, że najzdrowsze miody pochodzą ze spadzi, a nie z nektaru. Miód spadziowy wykazuje najsilniejsze właściwości przeciwutleniające, co sprawia, że może zostać uznany za najlepszy antyoksydant spośród miodów.

Miód spadziowy ma zróżnicowane właściwości chemiczne i fizykochemiczne, a także odznacza się potencjalnym działaniem przeciwdrobnoustrojowym, przeciwzapalnym i przeciwutleniającym. Powoduje to, że zainteresowanie tym miodem rośnie i wiele osób spożywa go nie tylko ze względu na wybitny smak, ale i właściwości prozdrowotne.

My w Leśnym Dworze jednak wolimy wstrzymać się od jednoznacznych osądów. Uważamy, że każdy dobrej jakości miód jest zdrowy i poza właściwościami prozdrowotnymi miodów, które wykazują naukowcy w swoich badaniach, warto kierować się po prostu własnym smakiem. Miód to naturalny pokarm, który jest bardzo zróżnicowany. Każde miodobranie daje nam inny miód, więc nie da się go “zamknąć” w ścisłych definicjach. Ufamy pszczołom. Wiemy, że zawsze wybiorą najlepsze źródło nektaru, pyłku i spadzi. Naszym zadaniem jest jedynie obchodzenie się z ich miodem ostrożnie, w taki sposób, by zachował wszystkie swoje właściwości.

Najlepszy miód jest dziewiczy: surowy i nieprzetworzony. Taki miód ma najbogatszy skład i najlepiej smakuje. Tradycyjnie uważa się, że najzdrowsze są miody spadziowe, lipowe, gryczane i wrzosowe. Ich skład i właściwości są zbadane i opisane przez wielu badaczy. Jednak miody zawierają też słabiej poznane substancje odżywcze i aktywne biologicznie, które m.in. koordynują procesy życiowe w organizmie i mają działanie bakterio- i grzybobójcze. Literatura na ich temat jest bardzo uboga.

Który miód jest lepszy: spadziowy czy kwiatowy?

Nie ma jednej właściwej odpowiedzi na pytanie o to, który miód jest lepszy: spadziowy czy nektarowy (kwiatowy). To zależy tylko i wyłącznie od naszych własnych upodobań!

Zarówno miody nektarowe jak i spadziowe mają cechy, które potrafią podbić podniebienia smakoszy. Jednych zachwyca szlachetna słodycz i orzechowy posmak miodu spadziowego, a inni wolą miody o bardziej delikatnym smaku. Niektórzy lubią płynny miód spadziowy ze względu na jego lepkość i gęstość, a inni chcieliby jeść wyłącznie kremowany miód rzepakowy o konsystencji masła.

To, który miód jest lepszy, zależy też od tego, do czego jest lepszy. Szukasz miodu do sera? A może do herbaty lub kawy? Każdy miód ma różne zastosowania, w których sprawdza się najlepiej. Warto eksperymentować w kuchni i bawić się, sprawdzając różne połączenia smaków.

Czytaj więcej: Czy miód jest zdrowy? Właściwości miodu.

Powyższy wpis ma charakter informacyjny i nie stanowi porady medycznej. Właściwości lecznicze miodu zostały podane na podstawie dostępnej literatury. Źródła informacji:

“Ocena właściwości przeciwutleniających i zawartości związków polifenolowych w produktach pszczelich”, Czerwonka, M., Szterk, A., Waszkiewicz-Robak, B., Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego 2/2010, str. 20-24, 2010,

“Fizykochemiczne i przeciwdrobnoustrojowe właściwości miodów z rejonu Podlasia”, Godlewska, M., Świsłocka, R., KOSMOS Problemy Nauk Biologicznych. Tom 64, Nr 2, str. 347-352, 2015,

„Wielka encyklopedia pszczelarstwa”, M. Morawski, L. Maroń-Morawska, Wydawnictwo Dragon, Bielsko-Biała, 2014,

“Pszczelnictwo”, pod red. Jarosława Prabuckiego, Wydawnictwo Albatros, 1998,

“Miód naturalny w medycynie i farmacji. Pochodzenie, właściwości, zastosowanie, preparaty lecznicze.” Tichonow, A. I., Bondarenko, L. A., Jarnych, T. G., Szpyczak, O. S., Kowal, W. M., Skrypnik-Tichonow, R. I., 2017,

“Porównanie wybranych właściwości miodów pszczelich jasnych i ciemnych”, Ewa Majewska, Katedra Biotechnologii, Mikrobiologii i Oceny Żywności Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie,

“An overwiev of psychochemical characteristics and health-promoting properties of honeydew honey”, Seraglio, S. K. T., Silva, B., Bergamo, B., Brugnerotto, P., Gonzaga, L. V., Fett, R., Costa, A. C. O., Food Research International 119, str. 44-66. https://doi.org/10.1016/j.foodres.2019.01.028, 2019.